"Ongemotiveerde studenten bestaan niet"

Anke van Luijt (generatie X) en Sam Kuppens (generatie Z) vertellen over hoe vermeende generatieverschillen invloed hebben op motivatie en leerprestaties. Dit is ook het onderwerp van de workshop die ze geven tijdens de Onderwijsdagen, op dinsdag 1 april in Nijmegen.

Anke van Luijt en Sam Kuppens, workshopgevers Onderwijsdagen 2025

Moeder Anke en dochter Sam hebben allebei een achtergrond in Learning and Development. Ze laten in deze workshop tijdens de Onderwijsdagen zien wat de invloed van onterechte wederzijdse vooroordelen, sociale media, opvoeding en prestatiedruk is op de motivatie van studenten.

Bewust maken van vooroordelen

Anke: "Uit onderzoek blijkt dat door confrontaties tussen generaties in veel organisaties energie verloren gaat. We willen de deelnemers aan onze workshop bewust maken van eventuele vooroordelen die ze hebben en uitleggen hoe die de leercapaciteit van studenten beïnvloeden. Ik heb, na een studie psychologie, inmiddels 27 jaar ervaring als leiderschapstrainer. Sinds enige tijd werk ik samen met mijn dochter en geven we organisaties inzicht in de zogenaamde generatiekloof."

Sam: "Een aantal jaren geleden kreeg ik op de werkvloer te maken met een generatieconflict. Ik merkte dat ik als 18/19-jarige werd gezien als een snotneus. Ik werd niet serieus genomen. Daardoor verloor ik mijn motivatie en betrokkenheid en kwam ik niet tot nieuwe innoverende inbreng, terwijl dat wel de reden was waarom men graag met studenten en starters wilde samenwerken."

Anke van Luijt en Sam Kuppens, workshopgevers Onderwijsdagen 2025

Sam vervolgt: "Wat ik schets, zijn gevolgen van leeftijdsdiscriminatie. Op de werkvloer nog altijd één van de hardnekkigste vormen van discriminatie. Voor mij een van de redenen om uiteindelijk met mijn moeder te gaan samenwerken. Ze kon mij daarnaast leren hoe je generatiemanagement op de kaart zet en een moeilijke groep mee krijgt."

Anke: "Sam leert mij op haar beurt dat een dia vol tekst echt niet meer kan. Of ze verandert een te theoretisch onderdeel van een training in een challenge. We zijn zelf het levende bewijs dat 2 generaties samen meer kunnen bereiken. Jong en oud zijn samen goud."

Generatieverschillen en levensfasen

Anke: "We beginnen de workshop met het in kaart brengen van vooroordelen die tussen generaties spelen. Wat hoor je op de werkvloer? Wordt door docenten met regelmaat geklaagd over ‘deze luie generatie’? Voor mensen van mijn leeftijd, ik ben 62, gold het motto: ‘van hard werken is nog nooit iemand slechter geworden’. Bij jongeren ligt juist meer focus op een goede werk-privébalans. Daarom gaan we tijdens de sessie dieper in op verschillende levensfases en maken duidelijk dat mensen uit verschillende levensfases andere prioriteiten hebben."

Het gaat in de praktijk dus niet over generatieverschillen maar om verschillen in levensfasen.

Met een nieuwe blik kijken

Anke: "Blijven we in onze vooroordelen zitten en denken we bij voorbaat al ‘daar heb je weer zo’n luie student’, beseffen we ons dan wat voor effect dat kan hebben op iemands werk- en leervermogen? De persoon in kwestie krijgt bijvoorbeeld vaak minder persoonlijke aandacht, feedback en complimenten. Dat doet wat met iemands zelfvertrouwen. De vraag is echter: waarom vertoont een student bepaald gedrag. En interpreteer je dat dan goed? Begrijp je de drijfveren, dan is vaak ieder gedrag logisch. Daar richten we ons op. We willen mensen leren met een nieuwe blik te kijken en minder snel conclusies te trekken."

Invloed van sociale media

Sam: "We kijken ook naar de enorme invloed van sociale media. Sinds 2010 zien we wereldwijd een stijging in de mentale problematiek van de jongeren. In steeds meer onderzoek duiden wetenschappers wat de relatie tussen sociale media en de piek in de mentale problematiek onder jongeren is. Dat er met de komst van sociale media wat is gebeurd met het brein van jongeren, is duidelijk. Mijn generatie heeft bijvoorbeeld veel meer behoefte aan aanmoediging en (psychologische) veiligheid. Dat zijn effecten waar je jezelf als docenten bewust van moet zijn."

Veranderingen in het onderwijs

Anke: "De workshop gaat ook in op het andere docentschap dat deze tijd vraagt. Kinderen van nu zijn gewend dat ze mee mogen beslissen over het merk hagelslag dat wordt gekocht. Ze vinden het vanzelfsprekend dat hun mening telt. Het gaat er niet om of de oude manier van opvoeden goed of fout was. Dat is niet het punt. Het gaat om het gegeven dat het nu anders gaat en dat je daar rekening mee moet houden. Blijf je in het onderwijs of bedrijfsleven alles in dezelfde vertrouwde mal persen, in je oude patronen die je altijd gebruikt hebt, dan werkt dat niet langer."

"Kennis is ondertussen overal te vinden. Er moet dus een alternatief komen voor het onderwijs gericht op het erin stampen van feiten. Docenten moeten meer inzetten op zaken als persoonlijk leiderschap, sociale en communicatieve vaardigheden, het leren om grenzen aan te geven en mediabewustzijn."

Sam: "Ik ben heel dankbaar voor de mooie basis die ik bij de HAN heb gekregen. Ik had het geluk een docent te krijgen die mij wist ‘aan te zetten’. Wanneer jij als student meer energie krijgt, levert dat een docent ook weer een positieve impuls op. Ik weet vanuit mijn werkverleden dat het ook anders kan. Dat iemand je weer ‘uit kan zetten’. Ik gun studenten iemand die hun talent ziet en hen weet te inspireren. Daar willen we met deze workshop aan bijdragen."

Kijk ik naar het hele programma van de Onderwijsdagen, dan zie ik veel interessante bijdragen.

Anke: "Het is een workshop die we eerder met succes hebben gegeven. We willen mensen bewust maken van bepaalde patronen, zonder te vingerwijzen. Het is vooral een leuk anderhalf uur met een lach en een traan en een serieuze boodschap in de ondertoon."

Sam: "Kijk ik naar het hele programma van de Onderwijsdagen, dan zie ik veel interessante bijdragen. ‘Student als partner’, over hoe je van elkaar kunt leren. En ook ‘De kracht van samen in uitdagende tijden’ en ‘Tolerantie leren – reflecties bij een onderbelichte deugd’ zijn wat mij betreft aanraders en mooie aanvullingen op onze workshop."

1 en 2 april
 

De Onderwijsdagen

De Onderwijsdagen is hét evenement voor en door onderwijsprofessionals. Op 1 en 2 april 2025 organiseert de HAN dit evenement, in samenwerking met de Radboud Universiteit, het Radboudumc, ROC Nijmegen en Yuverta.

Beelden voor het evenement De Onderwijsdagen 2025