Samenwerkend leren en peer feedback

Onderstaande filmpjes van het lectoraat Teaching, Learning & Technology van InHolland laten zien wat belangrijk is bij het vormgeven van effectief samenwerkend leren in het onderwijs en wat belangrijke stappen zijn om te zetten bij het ontwerp ervan.

• Vormgeven aan effectief samenwerken leren in het onderwijs
• Het ontwerpen van samenwerkend leren

 

De digitale leer- en werkomgeving biedt mogelijkheden om het samenwerkend online te ondersteunen. In onderstaande tabel, ontleent aan deze bijdrage van de Universiteit Utrecht, geven we voorbeelden van hoe die ondersteuning kan plaatsvinden met de middelen van de HAN. 

Ondersteuning	Omschrijving	Voorbeeld
Synchrone communicatie	Groepsleden hebben de mogelijkheid om meer geavanceerde wijzen van communicatie te gebruiken.	Synchroon online communiceren en samenwerken m.b.v. MS Teams (videoconferencing)
Visuele representaties	Groepsleden hebben de mogelijkheid om gezamenlijk visuele representaties te maken waarmee ze gezamenlijk hun gedeelde begrip van het onderwerp kunnen construeren.	Maken van concept maps of mind maps, bijvoorbeeld via Padlet. Ook  het whiteboard in MS Teams is hier in beperkte mate voor geschikt.
Tools voor group awareness	Deze hulpmiddelen verstrekken studenten met informatie over activiteiten en handelingen van groepsleden. Ondersteunt het plannen en reguleren van het groepsproces.	Niet alle applicaties voor samenwerkend leren bieden deze mogelijkheid. OnderwijsOnline bijvoorbeeld niet. MS Teams in beperkte mate als je gebruik maakt van het Classroom sjabloon (bekijk deze video).
Virtuele omgevingen.	Interactieve simulaties van virtuele omgevingen, waarin groepsleden elkaar virtueel kunnen ontmoeten en met elkaar interacteren.	Simulaties, augmented reality, virtual reality, omgevingen als Second Life. De HAN biedt op dit vlak geen ondersteuning.
Peer feedback en peer assessment	Groepsleden geven feedback op of beoordelen elkaars werk. Door feedback te geven aan medestudenten krijgen studenten een dieper inzicht in de criteria die gehanteerd worden voor beoordeling. Studenten geven feedback op elkaars bijdrage aan het groepsproces.	Zie onder het kopje "Peer feedback" een lijst met applicaties en mogelijkheden die HAN breed beschikbaar zijn.
Ondersteuning van sociale interactie	Studenten krijgen ondersteuning of instructie bij het adequaat communiceren en samenwerken met groepsleden.	Studenten krijgen instructie en tips over hoe het best samen te werken. Communicatie wordt ondersteund door het aanbieden van scripts.

Peer feedback is een onderdeel van samenwerkend leren en kan ook online worden gefaciliteerd. Net zoals bij andere vormen van samenwerkend leren komt een proces van online (peer) feedback vragen, geven en doelgericht gebruiken niet vanzelf op gang en is het ook niet vanzelfsprekend dat online peer feedback een bepaalde inhoudelijke kwaliteit heeft.

In deze video van het lectoraat Teaching, Learning & Technology van Hogeschool InHolland worden belangrijke randvoorwaarden voor de inzet van peer review, waarvan peer feedback onderdeel is, toegelicht. Belangrijk is om met studenten het gesprek aan te gaan over het waarom van peer feedback (in het kader van een feedbackcultuur) en te leren wat feedback goede feedback maakt (tijdig, concreet, gericht op inhoudelijke criteria betreffende de taak, het proces of zelfregulatie ipv op de persoon, etc.).

Een concreet voorbeeld van een model of script voor het vragen, geven en gebruiken van peer feedback is het procesmodel van Esther van Popta. In deze video gaat Esther in op wat kenmerken van effectieve feedback zijn en licht ze haar procesmodel voor het geven van online peer feedback toe.

Uit ervaringen met de implementatie van online peer feedback binnen opleidingen van de HAN, formuleren we de volgende factoren die relevant zijn bij de inbedding van online peer feedback in het onderwijs:

• De visie achter het concept van peer feedback en de mate/wijze waarin/op dit bespreekbaar wordt gemaakt met studenten. Waarom peer feedback? Wat levert het studenten op? Inbedding in een feedbackcultuur
• Aandacht voor wat goede peer feedback is en het oefenen ermee
• De inbedding (aansturing) van peer feedback in opdrachten of leerarrangementen. Hoe wordt het georganiseerd?
• De relatie van peer feedback met (formatieve en summatieve) beoordeling
• Leent het product of de inhoud zich voor peer feedback? Waar wordt het ingezet binnen een module en waar niet? (bewuste keuzes)
• De balans tussen expert feedback (rol docent) en peer feedback in de online en fysieke leeromgeving
• Groepsgrootte van de peers, organisatie van de peer feedback
• Verhouding schriftelijke en mondelinge feedback
• De (on)mogelijkheden voor facilitering van online peer feedback door de online leeromgeving

 

In de digitale leer- en werkomgeving zijn de volgende tools beschikbaar voor het faciliteren van peer feedback.

Tool	Omschrijving
MS Teams	In MS Teams kun je in je team voor iedere projectgroep een apart kanaal inrichten, waarin ze met elkaar kunnen samenwerken. Daarbinnen hebben studenten en docenten de mogelijkheid om (deel)producten te plaatsen en die van elkaar te becommentariëren. WORD-documenten kunnen mbv de feedbackfunctie van WORD van feedback worden voorzien. Ook kunnen documenten als "posts" in de timeline/chat wordt geplaatst en becommentarieerd.
OnderwijsOnline	In de Projectomgeving kunnen studenten een discussie starten en (deel)producten uitwisselen en becommentariëren in het forum. Als docent kun je ze begeleiden door taken aan te maken, een duidelijke agenda op te stellen en/of feedback te geven op tussenproducten.
Flipgrid	Flipgrid is een app voor MS Teams die je kunt gebruiken om studenten te laten presenteren, reageren of reflecteren in de vorm van korte filmpjes. Het is een generieke en laagdrempelige app die je ook kunt gebruiken voor het geven van peerfeedback in de vorm van kort videocommentaar. Je kunt de de app activeren door in een kanaal een nieuw tabblad aan te maken en te zoeken naar de app Flipgrid (of je gaat rechtstreeks naar flipgrid.com). Vervolgens log je in met je MS HAN account en je maakt een nieuw "topic" aan (je post bijv. een vraag of opdracht). Bij elke topic komt een "link", via deze link kan je studenten rechtstreeks uitnodigen of je hangt via de Flipgrid tab in je Teams kanaal de link aan het tabblad zodat studenten via het tabblad in het Flipgrid topic komen. Lees hier meer.