Deelprojecten en achtergrond

Elke werkdag is het een drukte van belang op Heijendaal, de campus van de Radboud Universiteit, het Radboudumc en de HAN. Met dagelijks zo’n 50.000 bezoekers en het nodige goederentransport is het een hele kunst om alle verkeersstromen veilig en duurzaam te laten verlopen. Om dat nog beter te kunnen doen, hebben de drie campusinstellingen vrijdag 14 juni 2019 een samenwerkingsovereenkomst getekend. Dit onder de naam Fieldlab Campus Heijendaal. Tijdens deze bijeenkomst is ook de Green Deal Zero Emission Stadslogistiek getekend. Partijen in de Green Deal ZES delen het doel dat in 2025 steden zoveel als mogelijk emissievrij worden beleverd.

Binnen dit Fieldlab onderzoeken we hoe het dagelijkse goederentransport van en naar campus Heijendaal schoner, duurzamer, innovatiever en veiliger kan. Dit met de nadrukkelijke ambitie deze concepten en geleerde lessen overdraagbaar te maken naar andere organisaties en praktijksituaties.

De campusinstellingen HAN, Radboud Universiteit en Radboudumc gaan met gezamenlijke bevoorrading experimenteren. Door de manier van bevoorrading te verbeteren kunnen we lagere emissies, kosten en congestie (minder voertuigen) realiseren. En tegelijkertijd het serviceniveau en de veiligheid verbeteren. “Hoe, in welke mate en onder welke voorwaarden, is onderwerp van het onderzoek”, aldus dr. ir. Enide Bogers, die het onderzoek voor Heijendaal leidt. Ook besteden we aandacht aan het slimmer organiseren van afvalstromen,

Door bijvoorbeeld goederen aan de rand van Nijmegen te leveren en van daaruit met emissievrij (elektrisch) vervoer in zo weinig mogelijk ritten naar de campus te brengen, is er minder verkeer en minder CO2-uitstoot. Maar hoe los je zo’n logistieke puzzel zo efficiënt mogelijk op? En is deze manier van goederenlogistiek voor alle partijen betaalbaar? Wat zijn geschikte transportmiddelen? Dat gaan we de komende jaren onderzoeken binnen de Living Labs.

Naast de HAN, Radboud Universiteit en Radboudumc zijn onder andere KennisDC Logistiek Gelderland, CB, UTS Verkroost, de Gemeente Nijmegen en de Provincie Gelderland intensief betrokken bij dit Fieldlab. Het is een deelproject van Living Labs Sustainable Supply Chain Management in Healthcare.

In Fieldlab Buur & Zo willen we zorg, welzijn en logistieke stromen in een woonwijk op een slimme manier integreren. Een wijkservicecentrum fungeert hierbij als sociale hub, waarin we alle betrokken partners samenbrengen. Zo kunnen gebundeld zorgdiensten en goederen in de wijk worden geleverd, via slimme en innovatieve last mile oplossingen. Dit wijkservicecentrum is ingericht als een sociale ontmoetingsplek en dient tevens als logistieke hub. Fieldlab Buur & Zo is een prachtig voorbeeld van hoe kennisinstellingen, zorg- en welzijnsorganisaties, lokale overheden en burgers op grote schaal samenwerken bij de ontwikkeling van innovatie en duurzame zorgconcepten. Wat de opschaling en verbreding van het Fieldlab uniek maakt? Dat de Topsectoren Logistiek en Life Science & Health het initiatief in gezamenlijkheid ondersteunen.

De werktitel van het Fieldlab Deventer is Buur & Zo. Het doel van Buur & Zo is om een schaalbaar logistiek concept te ontwikkelen ter ondersteuning van het gebundeld en emissievrij leveren van goederen (zoals medicijnen, maaltijden, was, etc.) aan kwetsbare inwoners. Een wijkconciërge levert die goederen, en houdt tegelijkertijd een ‘oogje in het zeil ’. Via het leveren van goederen komt de wijkconciërge in contact met kwetsbare inwoners. Biedt ze indien gewenst wat extra ondersteuning, zoals het vervangen van een medicatierol. En signaleert dat er extra hulp, zorg en/of ondersteuning gewenst is. In een later stadium zal Buur & Zo worden uitgebreid met een concept ter ondersteuning van de personenmobiliteit. Het Fieldlab Buur & Zo hoopt via deze concepten een bijdrage te leveren aan het reduceren van eenzaamheid én de vermindering van verkeersbewegingen en CO2-uitstoot.

Volgens de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en het Ministerie van VWS is er ten aanzien van duurzaamheid binnen de gezondheidszorg nog veel winst te behalen (VWS, 2018; NVZ,2016). Ziekenhuizen en zorginstellingen zijn grootverbruikers van energie, water, voedsel en grondstoffen (Green Deal, 2015). In totaliteit is de zorg verantwoordelijk voor zo'n 5% van de totale COz-uitstoot (NVZ, 2016). Daarnaast zijn zij verantwoordelijk voor grote hoeveelheden (rest)afval. Het verminderen van de ecologische voetafdruk vormt een belangrijk onderdeel van een duurzame bedrijfsvoering. Naast het reduceren van de ecologische voetafdruk, gaat duurzame bedrijfsvoering ook over duurzame inzetbaarheid van medewerkers.

Naast zorginstelling Carinova zijn onder andere de H4 groep, de Provincie Overijssel en de gemeente Deventer als maatschappelijke partners intensief betrokken bij dit Fieldlab. Het is een deelproject van Living Labs Sustainable Supply Chain Management in Healthcare.

Het KennisDC Logistiek Gelderland startte daarom samen met netwerkpartners dit project. Nieuwe stedelijke distributieconcepten kunnen de impact op milieu en maatschappij reduceren door het verminderen van emissies, congestie en luchtvervuiling. Dit is het gevolg van het effectief consolideren van inkomende en uitgaande goederenstromen en het leveren van innovatieve oplossingen voor zorg, welzijn en gerelateerde diensten. Maar het gaat breder dan dat. Denk bijvoorbeeld ook aan verschillende overheidsinstellingen op een campusterrein die met een gezamenlijke inkoop en slimme bundeling in de levering de goederenstromen kunnen reduceren. Of denk aan de goederenstromen van bouwlogistiek in stadscentra, de ontwikkelingen rondom circulair bouwen en de inrichting van nieuwe stedelijke gebieden. Belangrijke thema’s van onderzoek zijn (verandering in) het inkoopgedrag van betrokken instanties, wat een slimme structuur van overslagpunten is om goederen te kunnen bundelen en hoe overheidsbeleid (met randvoorwaarden zoals bijvoorbeeld) zero-emissie zones) een bijdrage kan leveren.

Het Lectoraat Logistiek & Allianties is penvoerder van dit project. En heeft onder aanvoering van dr. Dennis Moeke een uniek en breed consortium tot stand gebracht. Verschillende maatschappelijke partners uit de (semi-)publieke sectoren en het bedrijfsleven nemen deel aan het project.

Op basis van de drie hoofddoelen zijn samen met de consortiumpartners de volgende inhoudelijke onderzoeksthema's gedefinieerd:

1. Bundelen van goederenstromen
2. Last-mile logistiek
3. (Rest)afval en retourstromen
4. Circulair inkopen
5. Logistiek tegen eenzaamheid