Duurzaam Werk(t)

Inzicht in duurzame arbeidsplaatsingen, de eerste jaren na de plaatsing, bij een divers palet aan doelgroepen ontbreekt nog. We proberen inzicht te krijgen in de bevorderende en belemmerende factoren voor duurzame plaatsingen. En wat de rol van arbeidsdeskundigen zou kunnen zijn in het verduurzamen van plaatsingen. We vragen daarbij zowel werkgevers, werknemers en arbeidsdeskundigen naar hun ervaringen. 

Duurzaam Werk(t) is een praktijkgericht onderzoek naar de bevorderende factoren van duurzame plaatsingen voor mensen met een arbeidsbeperking in een reguliere werksetting en de rol van arbeidsdeskundige expertise daarin. 

De centrale onderzoeksvraag van het project is:
Welke factoren dragen bij aan duurzame arbeidsplaatsingen van werknemers met een arbeidsbeperking in een reguliere werksetting en hoe draagt de inzet van arbeidsdeskundigen hierin bij?

Bevorderende factoren voor duurzame plaatsingen zijn:

• Werknemer: wat vooral telt is motivatie en interesse in het werk. Verder gaat het om werknemersvaardigheden, zoals het zich kunnen houden aan regels (zoals op tijd komen), loyaliteit, leergierigheid, sociale en communicatieve vaardigheden, geloof in eigen kunnen/zelfvertrouwen en goed kunnen omgaan met problemen (‘copingstijl’). Daarnaast is ook het omgaan met de eigen beperking van belang.
• Passend werk en maatwerk: een goede match tussen de medewerker en de functie de duurzaamheid van de arbeidsplaatsing. De passendheid van functie moet voortdurend gemonitord worden, omdat de situatie van medewerkers met een arbeidshandicap als ‘kwetsbaar’. Passendheid heeft brede invulling en slaat op functie en persoon, maar ook de organisatie.
• Zinvol werk: werk moet aansluiten bij de waarden van zowel de medewerker als de organisatie. Medewerkers en leidinggevenden spreken vaak over ‘een gevoel van nuttig zijn’ en ‘gewaardeerd worden’.
• Begeleiding, namelijk: adequaat, continu, laagdrempelig, op én buiten het werk.
• Financiële ondersteuning van de werkgever vanuit de overheid is een voorwaarde voor het creëren van duurzame plaatsingen.

Rol arbeidsdeskundige expertise

De arbeidsdeskundige kan een belangrijke rol spelen in het verduurzamen van arbeidsplaatsingen:

• bij creatie of aanpassing van een functie binnen organisaties;
• adviseren over de vroegtijdige signalering van een niet passende match;
• tijdige beoordeling van de belastbaarheid van de medewerker;
• adviseren over inzet van (financiële) ondersteuningsmogelijkheden zoals de loonkostensubsidie, no-riskpolis en de inzet van een externe jobcoach;
• adviseren over werknemersvaardigheden of over eventuele hulp buiten de werksfeer.

Bekijk de resultaten ook in deze poster (pdf).

Betaald werk is een belangrijke voorwaarde voor maatschappelijke participatie. Een grote groep mensen staat op dit moment buiten de arbeidsmarkt. Arbeidstoeleiding van deze groep werkzoekenden is nog te veel gericht op uitstroom uit de uitkering en het moment van plaatsing en nog te weinig op duurzame plaatsing op de arbeidsmarkt (Inspectie SZW 2016). Dat betekent dat veel geplaatste werknemers na verloop van tijd weer terugvallen in een uitkering. De arbeidsmarkt is daarmee verre van inclusief (Oomens, 2017).
Vanuit de overheid wordt steeds meer gewezen op het belang van aandacht voor de duurzaamheid van arbeidsplaatsingen van mensen met een arbeidsbeperking, Mondjesmaat komt er onderzoek beschikbaar over hoe duurzame plaatsingen te creëren. Informatie richt zich vaak op specifieke doelgroepen (zoals Wajong) of is uitgevoerd in een relatief korte periode. Inzicht in duurzame plaatsingen, de eerste jaren na de plaatsing, bij een divers palet aan doel- groepen ontbreekt nog.