Adoptieve organisaties in zorg en welzijn

Zorgorganisaties hebben een belangrijke taak in de maatschappij. Ze worden geconfronteerd met toenemende vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt, zorgtechnologie, een toenemende vraag naar zorg en een complex wordende zorg. Dit vraagt aandacht voor de organisatie van innovatie, om zo tot vernieuwende oplossingen te komen.
In de praktijk zie je dat voor de vormgeving van het innovatievraagstuk het nodig is om met de bril van de ambidextere organisatie te kijken naar het vraagstuk. Een ambidextere organisatie is een organisatie die aan de ene kant de bestaande processen kan optimaliseren (running the business) en die tegelijkertijd in staat is om ook het proces van ‘changing the business’ goed te organiseren, zodat je innoveert. Als zorgorganisatie zoek je de balans tussen je huidige processen en je toekomstig organisatiemodel.

Dit levert vragen op voor de zorgprofessional en manager. Zorgprofessionals moeten eerst de dagelijkse zorg verlenen (exploitatieproces/ run the business). Daardoor blijft er in de praktijk vaak weinig tijd en ruimte over voor ontwikkelen en innoveren (exploratieproces/ change the business). Voor managers geldt hetzelfde: aan hen is de uitdaging om randvoorwaarden te creëren zodat de dagelijkse zorg verleend kan worden door de zorgprofessional (run), maar tegelijktijdig wordt er van hen ook verwacht dat ze bijdragen aan de toekomst van de organisatie (change). Doordat beide processen (run en change) om een andere visie en benadering vragen geeft dit tweestrijd, waarbij vaak voorrang wordt gegeven aan running the business. In de praktijk moeten vaak immers alle zeilen worden bijgezet door zorgprofessionals en managers om de afspraken omtrent het ‘leveren van zorg’ na te komen. Serieuze capaciteit en tijd om innovaties in te zetten richting passende zorg komt daarmee in de knel.

Het project heeft als doel om zorgprofessionals, managers en vernieuwers te voorzien van methodieken, kennis en nieuwe samenwerkingsvormen, zodat zij de tegengestelde processen van het exploratieproces (change) en het exploitatieproces (run) in de organisatie leren herkennen en hierop kunnen anticiperen door deze te verbinden. Hiermee leren organisaties hoe ze een ambidextere organisatie zijn.

In het project zijn 6 zorgorganisaties verbonden (CWZ, Tolbrug, Klimmendaal, Bernhoven, NEO huisartsenzorg en SIZA). Voor het ontwikkelen van de benodigde kennis, methodieken en samenwerkingsvormen zijn de krachten binnen de HAN uit diverse disciplines gebundeld: de expertise vanuit de Academie Paramedische Studies (voor nu: het Centre of Expertise Sneller Herstel en lectoraat Neurorevalidatie – Eigen regie en Participatie) en de Academie Gezondheid en Vitaliteit (voor nu: werkgroep Strategie & Werkveld en lectoraat Organisatie van Zorg en Dienstverlening) over de zorg- en welzijnssector wordt versterkt met kennis vanuit de Academie Organisatie en Ontwikkeling (voor nu: lectoraat Smart Business) over innovatie. Daarnaast werken we samen met Vilans.

In dit project werken we volgens een ontwerpgerichte onderzoeksaanpak. Dit betekent dat we concreet in workshops en interactieve werkvormen aan de slag gaan.

Het project levert het volgende op:

• gezamenlijk een diagnose van problemen en kansen rondom het organiseren van innovatie, vanuit gezamenlijke taal en beeld;
• Vanuit onderzoek nieuwe werkwijzen en processen i.r.t. ambidexteriteit
• Vanuit een nieuwe learning community parallel bouwen aan nieuwe organisatiestructuren én praktische innovatieprojecten om deze projecten verder te brengen.
• Nieuwe breed toepasbare trainingsmodules voor zorg- en welzijn organisaties