Het ontwarren van subsidietaal

De provincie Gelderland ondersteunt met subsidies ideeën en plannen over allerlei onderwerpen. Dat loopt uiteen van sportevenementen tot bedrijfsverplaatsingen en van sociale projecten tot technische innovaties. Het is ontzettend waardevol dat dergelijke subsidies bestaan, maar hoe begrijpelijk is de aanvraagprocedure voor zo’n subsidie eigenlijk? Dat vroegen Jason Kollen en Saskia Verhoef van provincie Gelderland zich ook af. Zij schakelden onderzoeksgroep OpRecht Begrijpelijk in om hier onderzoek naar te doen.

Jason en Saskia vertelden dat het voor de provincie belangrijk is dat subsidieregelingen zo duidelijk mogelijk zijn voor de doelgroep die daar recht op heeft. De onderzoeksgroep OpRecht Begrijpelijk heeft daarom de begrijpelijkheid getest van een van de subsidieregelingen van de provincie. Het gaat om de aanvraagprocedure voor de subsidieregeling Lokale hernieuwbare energieprojecten, waar bijvoorbeeld subsidie voor de aanschaf en aanleg van zonnepanelen mee aan kan worden gevraagd. Waarom specifiek deze regeling? Jason en Saskia: “De aanvraagprocedure voor deze subsidieregeling vormt een behoorlijk goede afspiegeling van andere subsidieregelingen. De resultaten van het onderzoek kunnen we daarom ook op andere vergelijkbare subsidieregelingen toepassen.”

In het onderzoek uitgevoerd door Oprecht Begrijpelijk en in samenwerking met het lectoraat Media Design is aan acht onderzoeksdeelnemers van verschillende opleidingsniveaus (mbo tot en met universitair) de opdracht gegeven om een subsidie aan te vragen voor zonnepanelen. De opdracht bestond uit drie taken: zoek de betreffende subsidie op vanuit Google, vraag de subsidie aan via het online subsidieportaal en lees de brief met het besluit van de provincie. Terwijl de onderzoeksdeelnemers de taken uitvoerden in het Experience Lab van de HAN en hun gedachten deelden, werden hun oogbewegingen gevolgd door middel van een eye-tracker. Na het analyseren van de beelden bleek dat de onderzoeksdeelnemers problemen hadden met:

1. Het vinden van de juiste subsidie via de website van de provincie.
2. Het begrijpen van verschillende door te lopen stappen binnen het online subsidieportaal, waarbij de soms lastig te begrijpen termen dit proces verder bemoeilijkten.
3. Het toepassen van de informatie op de eigen situatie na het lezen van het besluit van provincie Gelderland.

Van de resultaten is, naast een onderzoeksrapport, een videocompilatie gemaakt, waarin te zien is in hoeverre het de onderzoeksdeelnemers lukte om de subsidie aan te vragen, wat goed ging en waar ze tegenaan liepen. Deze videocompilatie is tijdens een presentatie getoond aan ruim 40 medewerkers van de provincie die zich bezighouden met subsidieregelingen. Jason en Saskia: “We kunnen nu verder aan de slag met de concrete aanbevelingen uit het onderzoeksrapport.”

Dit project is een goed voorbeeld van hoe onderwijs, onderzoek en het werkveld elkaar raken. Door de resultaten van dit onderzoek via het onderwijs terug te geven, leren onze toekomstige hbo-juristen dat ze in hun professionele carrière oog moeten hebben voor de begrijpelijkheid van juridische teksten en procedures.

Het onderzoek heeft verder waardevolle inzichten gegeven in de begrijpelijkheid van subsidieregelingen. Daardoor is nu duidelijk waar in de aanvraagprocedure er aanpassingen gedaan moeten worden. Een begrijpelijke aanvraagprocedure vormt een essentiële schakel in het streven naar sociale gelijkheid. Het creëert gelijke kansen voor iedereen, ongeacht achtergrond, leeftijd of status.