"Je leert in de praktijk, van de mensen om je heen"

Dat leren vooral in de praktijk gebeurt, buiten de campus, is oud nieuws, bewees de collegevoorzitter met een afbeelding uit ... 1955. Hij vond deze in een stageboekje van een voorloper van de HAN. Er stonden adviezen en tips bij over je houding en gedrag. ‘We leren niet voor school, maar voor het leven', citeerde Rob Verhofstad eruit. Wat hem betreft de spijker op z'n kop.  

Bridget Kievits, lid van het College van Bestuur, heette even daarvoor iedereen welkom in de sfeervolle Stevenskerk. Met onder meer burgemeester Hubert Bruls, veel vertegenwoordigers van organisaties en bedrijven uit de regio waarmee de HAN samenwerkt en HAN-lectoren, docenten en medewerkers. En natuurlijk de genomineerden voor de HAN Prijs, die na de speeches van Rob Verhofstad en Jet Bussemaker werd uitgereikt.

“Het hbo is een best kept secret”, vertrouwde Bridget Kievits de aanwezigen toe. “Er is zoveel onbekendheid over wat het hbo allemaal doet.” In dit nieuwe jaar wordt er weer hard gewerkt aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken, gaf ze aan. Want dat is wat er bij de HAN gebeurt, en daar konden de aanwezigen na afloop van de opening, tijdens de HAN Parade, voorbeelden van zien.

Rob Verhofstad opende met een korte terugblik op het afgelopen studiejaar. “We kwamen erachter dat er door de coronaperiode iets is veranderd. Het gaat niet goed met het welzijn van onze studenten, en daar maken we ons zorgen over.” Studenten hebben de ontmoeting gemist, de sociale cohesie, en dat is nu terug te zien. 

De HAN heeft het afgelopen jaar stappen gezet op het gebied van inclusiviteit en duurzaamheid, blikte Rob Verhofstad terug. De intentieverklaring VN-verdag Handicap werd ondertekend, en er is een samenwerking met Hospi Housing gestart, met gemeente Nijmegen en Radboud Universiteit. “We willen meer doen om een inclusieve school te zijn voor alle studenten, en dat is geen borstklopperij", benadrukte hij. Vervolgens riep de collegevoorzitter de aanwezigen op om die mooie ruimte die ze vrij hebben, beschikbaar te stellen voor studenten die geen kamer kunnen vinden: “Straks kunnen we zaken doen!” Verder stapte de HAN in een aantal gebouwen over op Billie Cups: “Daarmee besparen we 2 miljoen bekers per jaar", vertelde hij trots. 

Bij een nieuw studiejaar hoort natuurlijk een blik vooruit, en deze keer was het thema ‘de regio als campus, een leven lang ontwikkelen'. Waarom? Rob Verhofstad lichtte toe: “Dit raakt aan alle strategische doelen uit het Koersbeeld van de HAN. En alleen als we onze regio beschouwen als campus, gaan we die doelen ook bereiken.”  

Zelf heeft hij een fascinatie voor leren en ontwikkelen, vervolgde hij. Tijdens gewone, gezellige gesprekken stelt hij vaak de 3 vragen: waar, wanneer en van wie heb je het meest geleerd? “Daar krijg je erg interessante antwoorden op, probeer het maar eens", raadde hij de aanwezigen aan. Het systeemantwoord zou zijn: op school, tussen je 4e en je 22e, maar het antwoord dat je krijgt, is: overal, van allerlei mensen, je hele leven lang. En het gaat zeker niet altijd over kennis en vaardigheden, maar veel vaker over inzichten of attitude.  

Rob Verhofstad haalde als voorbeeld van waar hij veel heeft geleerd, een snackbar in Helmond aan. In zijn jonge jaren deed hij daar veel mensenkennis op. Want, hoe ga je om met de ruige clientèle van zo'n snackbar? “Ruud, mijn leidinggevende, leerde me dat. Wat je wel en vooral ook wat je niet moet zeggen.”

Dat leren in de praktijk heeft hij zeker niet achter zich gelaten, vertelde de collegevoorzitter verder. “Ik leer in de praktijk, van de mensen om me heen.” Hij leert nu veel van Shima Mousavi Gargari, bijzonder lector bij de HAN. “Ze weet ongelooflijk veel van energietransitie en duurzaamheid. En die kennis heb ik weer nodig om mijn rol in het landelijke topsector- en missiegericht innovatiebeleid op dit gebied te vervullen.” 

Terug naar de HAN. Ook nu wordt er volop buiten de campus, in de praktijk dus, geleerd. Rob Verhofstad noemde als voorbeeld het project Mensen met Parkinson aan slag. Wat zijn de positieve effecten van badmintonnen op mensen met Parkinson? Samen met Radboud Universiteit en een Nijmeegse badmintonvereniging wordt dit onderzocht. “Dit kun je niet leren op de campus, daarvoor moet je de regio in.” En dat geldt ook voor het voorbeeld van studenten Bouwkunde, die Arnhemse huiseigenaren advies geven over hoe ze hun woning energiezuiniger kunnen maken. 

Je hebt je hbo-diploma op zak, of je bent klaar op de universiteit. Ben je dan klaar met leren? “Onzin", gaf Rob Verhofstad aan. Hij schetste het belang van een leven lang ontwikkelen, aan de hand van een interview dat Kim Putters, voorzitter van de SER, onlangs gaf. “De arbeidsmarkt verandert disruptief, banen verdwijnen, verschijnen en veranderen. We staan voor een grote transformatie, en dat is een unieke kans! Een kans om met elkaar te komen tot een duurzame samenleving, met een inclusieve arbeidsmarkt, waarin we armoede bestrijden, met nieuwe technologie, AI en hoe we op een duurzame manier geld verdienen.” En, concludeerde hij, dat kan alleen maar als je een leven lang ontwikkelen gestalte gaat geven. Je kunt dit niet doen zonder een bevolking die zich permanent ontwikkelt.

Rob Verhofstad haalde de getallen erbij. “Alleen al bij de HAN sturen we jaarlijks zo'n 6.000 studenten met een diploma de regio in. Dat lijkt veel, maar op de arbeidsmarkt in onze regio werken maar liefst 370.000 professionals. Daar kunnen we dus niet tevreden over zijn, we moeten aan de bak!” De collegevoorzitter pleitte voor het recht om jezelf te ontwikkelen, ook na je schoolloopbaan. Hij vervolgde: “Als we met elkaar vinden dat een leven lang ontwikkelen cruciaal is, dan moet het ook een bekostigde opdracht zijn voor mbo’s, hogescholen en universiteiten.” 

In de regio Arnhem-Nijmegen werkt de HAN al samen om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken, onder de naam Human Capital Akkoord. Rob Verhofstad: “Alle problemen die we moeten oplossen, hebben te maken met een tekort aan gekwalificeerde mensen. Als je de behoefte in de regio centraal staat, kom je tot een gebalanceerde visie op wat we nodig hebben.”  

Op de HAN gebeurt er van alles richting de regio. De collegevoorzitter: “We flexibiliseren ons onderwijs en we stemmen ons portfolio af op wat de regio nodig heeft.” Hij verwees hiervoor naar het Koersbeeld, waarin staat wat de HAN wil bereiken in de komende periode. En hij deed het publiek een belofte: de HAN verdubbelt haar inspanningen op het gebied van een leven lang ontwikkelen voor het eind van 2027. “Daar zijn we wel een beetje zenuwachtig over”, verklapte Rob Verhofstad. “Dat vraagt echt wel wat: van ons, maar we kunnen het niet doen zonder onze partners in de regio, jullie dus!” Inspanningen die de HAN nu al doet, zijn bijvoorbeeld het leerwerktraject waarin statushouders worden voorbereid op een baan in de zorg of in de energiesector. 

Ook doet de HAN mee met FastSwitch-trajecten, een initiatief van de Vereniging Hogescholen. Om mensen sneller te laten omscholen naar sectoren waarin een tekort is aan personeel. Denk aan de IT, zorg, onderwijs en techniek. “En we investeren in initiatieven zoals Connectr, de Noviotech Campus en tientallen labs en werkplaatsen.” 

“De opvatting dat de regio belangrijk is, zien we onderstreept in het rapport Elke regio telt, van onder meer de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS), waar Jet Bussemaker voorzitter van is. Conclusie is dat het overheidsbeleid van de afgelopen jaren niet goed heeft uitgepakt voor de regio’s. Niet alleen kapitaalkrachtige regio’s verdienen steun en aandacht, elke regio telt! Ook bevat het een oproep om niet alleen vanuit een economisch perspectief te kijken maar vanuit een gemeenschapsperspectief. Wat heeft de samenleving eraan? Daar hebben wij als HAN een belangrijke rol in! Ik denk dat we daar al aan bijdragen, bijvoorbeeld door met ons onderwijs en met ons onderzoek het verschil te maken voor echte mensen in echte wijken. Ik denk ook dat we het nog meer en nog beter kunnen doen.” 

De collegevoorzitter: “De regio doet ertoe, we zien de regio als onze campus. We vragen aan de overheid: geef ons erkenning voor deze rol." Hij vervolgde: “In het position paper van de Vereniging Hogescholen over de rol van hogescholen, roepen we op tot erkenning en bekostiging van onze regionale rol. We voelen verantwoordelijkheid voor een leven lang ontwikkelen.” 

Weg met dat fronsend voorhoofd, besloot Rob. “Een leven lang ontwikkelen zien wij als een feest! Lang leve ontwikkelen!” En: “Maak er allemaal een fantastisch jaar van, en help ons om onze doelen en de doelen in onze regio te bereiken.”

Na de inspirerende woorden van Jet Bussemaker werden 3 mensen op het podium uitgenodigd die al bezig zijn met een leven lang ontwikkelen. Rob Verhofstad vroeg hen naar hun ervaringen. Onder hen was Qussai Jbail, student Verpleegkunde aan de HAN, via het traject Statushouders in de Zorg. Stralend vertelde hij over zijn ervaring. In zijn thuisland, Syrië, werkte hij op de spoedeisende hulp maar door de cultuurverschillen leert hij nu elke dag iets nieuws. “We hebben hier andere gewoonten. Dingen die je in Syrië niet kan vragen, moet je hier juist wel vragen en andersom.”

Welke HAN’ers onderscheidden zich afgelopen studiejaar als echte changemakers? Bridget Kievits maakte samen met Willem Leijten de winnaars van de HAN Prijs met lovende woorden bekend. Er was veel vreugde bij de 4 winnaars die op het podium hun prijs samen met een grote bos bloemen uitgereikt kregen.

De winnaars zijn:

• onderzoeker: Charlotte Swart, van de Academie IT en Mediadesign, voor haar werk als ambassadeur voor inclusiviteit.
• ondersteuner: Simone Marks, van Services Marketing, Communicatie en Voorlichting, voor haar innovatie, creativiteit en positieve invloed op studenten en collega’s. 
• student: Hugo Gobato Suto, student International School of Business, voor zijn ongekende werkhouding, motivatie voor studenten en collega’s en passie om te leren.
• docent: Joos Meesters, pedagogiek, voor haar inzet om de wereld van jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt te verbeteren.

Bij de HAN gaan we uitdagingen graag aan. Maak kennis met onze changemakers! Lees meer onze oplossingen die bijdragen aan een slimme, schone en sociale toekomst.