La petite bonté

Hoe 2024 er uit gaat zien is voor iedereen nog een raadsel. Dat is bij elke jaarwisseling wel het geval, maar nu misschien toch wel nét iets meer dan anders. Dit hangt samen met hoe het politieke landschap is veranderd sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november. De verschuiving in hoe er is gestemd was enorm.

Zoals bij elke verkiezing heb ik ook mijn stem uitgebracht en zoals bij elke verkiezing heb ik ook aangegeven hoe ik denk over de uitslag. Dat deed ik in de vertrouwelijkheid van onze gezins-whatsappgroep, waarin ook mijn studerende kinderen en hun partners even zo vurig becommentarieerden hoe zij erover dachten. En daar blijft het bij. Net als mijn College van Bestuur collega’s Bridget en Yvonne onthoud ik me van het becommentariëren of beoordelen van de uitslagen. Ze zijn immers het resultaat van een democratisch proces, waarin elke stemgerechtigde heeft mogen stemmen op de partij en de persoon van zijn eigen keuze.

Uiteraard is het wel van groot belang om op onze hogeschool het open gesprek te voeren over verkiezingen, wat deze uitslag betekent, en hoe dit moet worden gezien in een groter verband. Parallel aan de gesprekken over deze verkiezingen wordt vaak verwezen naar onzekerheid of zelfs ook somberheid die leeft onder veel mensen. Dit hangt ongetwijfeld ook samen met zorgen die er zijn vanwege de huizencrisis, oorlogen in Gaza en Oekraïne, klimaatopwarming en andere problemen en bedreigingen.

Afgelopen zondag vond er in het televisieprogramma Buitenhof een gesprek plaats met psychiater Dirk de Wachter en psychoanalist Paul Verhaeghe. Zij spraken over het onbehagen bij grote delen van de bevolking. Onbehagen is met name een probleem wanneer het gekoppeld is aan machteloosheid. Wanneer een mens geen perspectief ziet, niet weet hoe er iets gedaan kan worden aan het onbehagen, dan ontstaat er een groot probleem. De Wachter stelt: ‘Ik zie dat onze maatschappij soms wat zelfgenoegzaam wordt en de fundamentele pilaren van de menselijkheid dreigt te verwaarlozen. Die pilaren zijn de zorg, het onderwijs en de cultuur.’

Wanneer hen aan het einde van het gesprek wordt gevraagd of er wat te doen is aan die somberheid, wordt de Franse filosoof Levinas aangehaald. Hij had het over ‘La petite bonté’, de kleine goedheid. De beste manier om iets te doen aan het onbehagen, aan de somberheid, is om in actie te komen. Iets te doen. Liefst samen met anderen. Het hoeft niet groot te zijn, soms juist beter van niet. Het kleine goede doen is wat de plaats inneemt van machteloosheid.

Deze benadering sprak me enorm aan. Het loopt niet weg voor de zorgen die er zeer terecht zijn, maar wijst op een perspectief. Iets dat je kunt doen, wat je in beweging kunt zetten. Het sluit naadloos aan bij ons Koersbeeld, wat we als HAN willen zijn en betekenen voor studenten, medewerkers en omgeving. Op welke manier we met elkaar werken aan een slimme, schone en sociale wereld van morgen. Waar we onszelf beschouwen als changemakers, als mensen die het verschil maken. En dat begint meestal met een kleine stap; ‘La petite bonté’. Erg mooie voorbeelden hiervan zie ik nu al. Vanuit verschillende opleidingen en afdelingen zetten studenten en medewerkers zich in om met prachtige en ontroerende acties geld in te zamelen voor Serious Request, ten behoeve van de strijd tegen ALS.

Ik wens dat je als student of medewerker in de HAN een plek vindt waar je welkom bent, waar je gezien wordt en gewaardeerd om wie je bent. Een plek waar je in alle veiligheid met elkaar in gesprek of discussie kunt gaan. Een plek waar je wordt aangespoord en ondersteund om een groot of klein verschil te maken.

Ik wens iedereen heel fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar.

Rob Verhofstad, Voorzitter College van Bestuur

As 2024 now begins, a new year of opportunity and possibility lies ahead. None of us knows what 2024 will look like or what it will bring. This is true at the start of every new year, but perhaps a little more so now than in the past. This has to do with how the political landscape has changed since the elections for the House of Representatives on 22 November. The shift in how people voted was huge.

Of course, it is very important that at our university of applied sciences we can talk openly about the elections, what the results mean and how they should be seen in a larger context. In addition to the discussions about this election, there are often references to the sense of uncertainty or even gloom that many people are feeling. This is no doubt related to concerns about the housing crisis, the wars in Gaza and Ukraine, global warming and other problems and threats.

In December, the Buitenhof TV program featured a discussion with psychiatrist Dirk de Wachter and psychoanalyst Paul Verhaeghe. They talked about the unease of large sections of the population. Unease is particularly problematic when combined with powerlessness. If a person can see no perspective, does not know how to solve the unease, it becomes a big problem. De Wachter says in the program: "I see our society sometimes becoming a bit complacent and neglecting the basic pillars of humanity. These pillars are health, education and culture."

When asked at the end of the talk if anything can be done about this sense of gloom, De Wachter quotes the French philosopher Levinas. He spoke of "la petite bonté", the little act of kindness. The best way to deal with the unease, with the gloom, is to act, to do something. Preferably together with others. It doesn't have to be big; sometimes it's better to keep it small. The little act of kindness can take the place of powerlessness.

This approach really appealed to me. It does not shy away from the concerns, which are very legitimate, but it gives a perspective. Something you can do, something you can put in motion. It fits seamlessly with Charting our Course (our strategic plan), with what we as HAN want to be and mean to students, staff and our community. How we are working towards a smart, clean and social world of tomorrow. Where we see ourselves as changemakers, as people who make a difference. And that usually starts with a small step; "la petite bonté". I already see wonderful examples of this. In various courses and departments, students and staff are working hard to raise money for Serious Request, for the benefit of the fight against ALS, with amazing and touching initiatives.

My wish for each and every student and staff member is that you find a place at HAN where you feel welcome, seen and valued for who you are. A place where you feel safe to talk or debate with each other. A place where you are encouraged and supported to make a difference, big or small.

I wish you all the very best for 2024.