Martina de Witte
Wie zijn de onderzoekers van de HAN? In deze editie: dr. Martina de Witte, docent en onderzoeker bij de Academie voor Gezondheid en Vitaliteit, opleiding Vaktherapie.
Wat is je belangrijkste onderzoeksvraag?
Wat zijn de effecten en inzetbaarheid van muziek als interventie bij stress? Op het onderwerp promoveerde ik eind oktober 2021 aan de Universiteit van Amsterdam. We hebben aangetoond dat muziekinterventies effectief zijn bij het behandelen van stress. Belangrijk, want iedereen weet dat teveel stress kan leiden tot lichamelijke aandoeningen en ernstige psychische klachten. We vonden positieve effecten op het verminderen van directe stress in het hier en nu, én op stress die al langer bestaat. Muziek blijkt onder andere een effectief en kostenvriendelijk middel om bloeddruk, hartslag en hormoonspiegels te verlagen en zo stressniveaus te verminderen.
Foto: Rebecca Fertinel
We onderscheiden 2 typen muziekinterventies: luisterinterventies, waarbij naar bestaande afspeellijsten wordt geluisterd, vaak zonder therapeut, en muziektherapie, aangeboden door een therapeut. Muziektherapie laat sterkere effecten zien, blijkt uit mijn onderzoek. Een muziektherapeut heeft dus meerwaarde; die stemt namelijk direct de muziek af op wat de client laat zien. Bijvoorbeeld door het tempo van de muziek op te voeren of juist het volume te verlagen. Daarmee kan de therapeut het stresslevel van de ander beïnvloeden.
Hoe onderzoek je dat?
Door de effecten en inzetbaarheid van muziek als interventie bij stress opnieuw te onderzoeken en overall effecten te berekenen. En door therapeuten uit de klinische praktijk te bevragen welke interventies zij toepassen en werkzaam vinden. Hierdoor baseer je je als onderzoeker niet alleen op informatie uit gerandomiseerde trials, maar ook op de visie en mening van experts die de praktijk goed kennen.
Juist zorgbehoevende ouderen en mensen met een verstandelijke beperking die extra kwetsbaar zijn voor de gevolgen van stress hebben baat bij muziektherapie."
Wat wil je ermee bereiken?
Iedereen heeft wel wat met muziek, en veel mensen zetten muziek (vaak onbewust) in om emoties of stress te reguleren. Helaas is het nog niet zo dat muziektherapie in het basispakket zit van de zorgverzekering, of dat artsen en psychologen doorverwijzen naar een muziektherapeut. Niet iedereen heeft daardoor toegang tot deze ervaringsgerichte vorm van therapie, die soms gewoon beter aansluit dan de reguliere vormen van behandeling.
Waarmee maak je het verschil?
Zorgbehoevende ouderen en mensen met een verstandelijke beperking die extra kwetsbaar zijn voor de gevolgen van stress, vinden minder aansluiting in meer cognitieve vormen van therapie. Juist zij hebben baat bij muziektherapie. Door meer kennis te vergaren over de effecten van muziektherapie, kunnen we dit voor elkaar krijgen. In Nederland is dit het eerste onderzoek wat zich hierop toespitst. Ik voel me vereerd dat ik dit naar voren mag brengen en hoop hiermee de klinische praktijk te ondersteunen.