Frank Willems
Wie zijn de onderzoekers van de HAN? In deze editie: Frank Willems, onderzoeker bij het Lectoraat Leren met ict van de Academie Educatie.
In 2021 startte Frank Willems als onderzoeker bij het lectoraat. Hij bracht naast onderzoeksexpertise ook expertise mee vanuit de toetswereld. Frank ging onder andere aan de slag met de Digital Skills Check, toen nog Zelfscan digitale geletterdheid genoemd. De Digital Skills Check is een flexibele toets, die digitale vaardigheden meet die aansluiten bij wat je van een (afgestudeerde) student mag verwachten. Met als doel: studenten na hun opleiding de wereld insturen met de skills die ze nodig hebben.
Wat is je belangrijkste onderzoeksvraag?
Hoe staat het ervoor met de digitale vaardigheden van studenten? En welke acties kunnen opleidingen ondernemen op basis van de resultaten van een meting? We hebben de Digital Skills Check als instrument de afgelopen jaren ontwikkeld, eerst voor het mbo en daarna voor het hbo. De hbo-scan bestaat uit ongeveer 85 vragen en meet de digitale skills van studenten. Ik werk samen met collega’s aan dit project, maar het is wel een beetje ‘mijn kindje’. Op dit moment (november 2024) wordt de scan breed binnen de HAN afgenomen.
Hoe onderzoek je dat?
Een instrument zoals deze Digital Skills Check biedt allerlei mogelijkheden. We hebben nu 14 competenties verwerkt in de scan. Ik onderzoek hoe we er nog meer in kunnen verwerken. Competenties die belangrijk zijn voor leven, leren en werken. Denk daarbij aan nettiquette, regels en gedragsregels voor het gebruik van internet. Denk ook aan auteursrecht en licenties en het omgaan met de digitale overheid. Ik zet de kennis van specialisten binnen de HAN in om mee te denken over de testvragen. Ook richt ik me op wat je als docent met de resultaten kunt. Docenten kunnen deze namelijk inzien in een online rapportageportal. We willen ontdekken waar de gaten zitten. En wat is er nodig van docenten om die te dichten?
Wat betekent jouw onderzoek voor de praktijk?
We willen inzicht krijgen in de digitale skills van onze studenten en welke vaardigheden ze missen. Met natuurlijk als doel: de studenten na hun opleiding de wereld insturen met de skills die ze nodig hebben. Hiermee dragen we bij aan de koersdoelen van de HAN, maar ook aan behoeften vanuit de praktijk. Die praktijk is dan ook betrokken bij de ontwikkeling van de test. Op dit moment zijn er 2 versies voor het mbo en 1 voor het hbo. De kracht van de scan is dat het voor iedereen te gebruiken is. Het nadeel hiervan is dat je per opleiding iets anders verwacht qua digitale skills. Daar moeten we keuzes in maken. Op dit moment meten we de algemene ICT-vaardigheden en bijvoorbeeld niet de specifieke ICT-kennis die de student in zijn toekomstige vakgebied of beroep nodig heeft.
Hoe leg jij de verbinding met ons onderwijs?
Door samen met opleidingen te werken aan het optimaliseren van de check. Ook bekijk ik wat opleidingen kunnen met de resultaten van de scan. Onze eigen studenten zijn belangrijk in mijn onderzoek, daar doen we het uiteindelijk voor. De afname die nu bezig is loopt bij de meeste academies. We zien dat bijvoorbeeld de Pabo al echt zo ver is dat ze de check als meetinstrument gebruiken om de ontwikkeling van studenten in beeld te krijgen. Dat is mooi om te zien. Ik zoek graag de samenwerking met opleidingen.
Zijn er opvallende resultaten tot nu toe?
Uit de vorige meting bleek duidelijk dat de 1e-jaars minder vaardig zijn op digitaal gebied dan studenten uit de volgende jaren. Ik ben benieuwd of dat ook uit de huidige meting blijkt. En dan is het interessant om te achterhalen hoe dit komt. Is dit het effect van onderwijs of van iets anders? Ook zien we dat studenten moeite hebben met zaken rondom veiligheid: beschermen van apparaten en accounts, persoonsgegevens en privacy. We willen met adviezen komen voor docenten, zodat ze zelf actie kunnen ondernemen op basis van de resultaten. De student ziet zelf trouwens ook het resultaat en krijgt feedback, zoals links naar cursussen die je op de HAN kunt volgen.
Wat is jouw persoonlijke drijfveer?
Het geeft me voldoening dat ik echt bijdraag aan de ontwikkeling van studenten. Mijn onderzoek is uitdagend en vernieuwend. Stap voor stap kom ik verder, de doorontwikkeling en het meenemen van extra competenties vind ik boeiend. Naast deze Digital Skills Check voor studenten werk ik aan de doorontwikkeling van de monitor Leren en lesgeven met ict. Die is bedoeld voor docenten. We hebben docenten nodig die onze studenten in hun ontwikkeling kunnen begeleiden, ook daar draag ik graag aan bij. En wat de Digital Skills Check betreft: die test kunnen we in de toekomst ook buiten de HAN aanbieden. Er zijn nog volop mogelijkheden.
Educatie
Het Lectoraat Leren met ict is onderdeel van de Academie Educatie. De academie staat voor het opleiden en professionaliseren van de beste onderwijsprofessionals voor het brede onderwijsveld. En daarmee voor kwalitatief goed onderwijs en onderwijsinnovatie in onze regio en daarbuiten.